Porady

Sztuka okresu gotyku

Sztuka okresu gotyku

Gotyk zaczął rozwijać się we Francji w połowie XII wieku. Styl ten czerpał bardzo wiele z doświadczeń poprzedniej epoki, czyli ze stylu romańskiego.

Architektura gotycka

Konsekwentny system konstrukcji szkieletowej był najważniejszym założeniem architektury gotyckiej. Na system ten składały się: sklepienie krzyżowo-żebrowe ostrołukowe, łuk ostry w dekoracji i konstrukcji, przypory oraz łuki przyporowe. Dzięki zastosowaniu konstrukcji szkieletowej ciężar sklepień przenosił się na przypory zewnętrzne, co pozwoliło na wznoszenie bardzo wysokich budowli.

Najwybitniejsze przykłady architektury gotyckiej to kościoły typu katedralnego

Były to budowle bazylikowe, składające się z trzech lub pięciu naw. Wyróżniały się one także wieńcem promienistych kaplic, mało rozbudowanym transeptem i wydłużonym chórem z obejściem. Przy zachodnich fasadach wznoszono z reguły dwie potężne wieże. Ściany zostały zastąpione bardzo dużymi otworami okiennymi, dzięki temu wnętrze wydawało się bardziej przestronne. Architekturę tego okresu reprezentuje między innymi katedra w Reims we Francji. W XIII wieku gotyk rozprzestrzenił się nie tylko w całej Francji, ale także w całej Europie. Gotyk dotarł także do Polski. W stylu gotyckim zbudowana została między innymi katedra na Wawelu.

Rzeźba

W okresie gotyku nastąpił rozwój rzeźby figuralnej. Było to związane z budowaniem monumentalnych świątyń. Monumentalne rzeźby figuralne wykorzystywano przede wszystkim do ozdabiania portali i fasad świątyń. Bardzo często sięgano po polichromię. Rzeźbiarzy interesowała głównie tematyka sakralna. W tym okresie zaczęto tworzyć także rzeźby sepulkralne (kamienne nagrobki. Przykładem jest między innymi znajdujący się w katedrze na Wawelu nagrobek króla Kazimierza Wielkiego) i retabula ołtarzowe, które łączyły ze sobą malarstwo, rzemiosło artystyczne i rzeźbę. Przykładem retabulum ołtarzowego jest wykonany przez Wita Stwosza ołtarz przedstawiający scenę zaśnięcia Najświętszej Marii Panny w kościele Mariackim w Krakowie.